ช่างเทคนิคไฟฟ้า หมายถึง เจ้าหน้าที่ปฏิบัติงานที่เกี่ยวกับไฟฟ้าในการสร้างหรือผลิต การซ่อมแซม การปรับปรุง การติดตั้งอุปกรณ์หรือ วงจรไฟฟ้าด้วยความปลอดภัย เพื่อสนองความต้องการของมนุษย์ในการดำรงชีวิตประจำวัน
งานช่างเทคนิคไฟฟ้ามีความสำคัญต่อการดำรงชีวิตของมนุษย์ ดังนี้
- งานไฟฟ้าใช้ในการสร้างเครื่องมือ เครื่องใช้ต่าง ๆ ที่ให้พลังงานความร้อน พลังงานแสงสว่าง พลังงานกล ที่มีความจำเป็นต่อการดำรงชีวิตของมนุษย์ในปัจจุบันเป็นอย่างยิ่ง เช่น เครื่องทำน้ำอุ่น เครื่องปรับอากาศ หลอดไส้ หลอดฟลูออเรสเซนต์ ลิฟต์ บันไดเลื่อน เป็นต้น
- งานไฟฟ้าช่วยพัฒนาระบบสื่อสาร คมนาคม ให้สะดวกเจริญก้าวหน้า เช่น วิทยุ โทรทัศน์ โทรศัพท์
รถไฟฟ้า เป็นต้น
- งานไฟฟ้าช่วยพัฒนาระบบการผลิตสินค้าของโรงงานอุตสาหกรรม
ศัพท์เฉพาะ หรือคำจำกัดความ ด้านระบบไฟฟ้า ที่ช่างเทคนิคไฟฟ้าควรรู้
- ระบบไฟฟ้าแรงสูง คือ ระบบไฟฟ้าที่มีแรงดันไฟฟ้า เกิน 1,000 โวลท์
- ระบบไฟฟ้าแรงต่ำ คือ ระบบไฟฟ้าที่มีแรงดันไฟฟ้าไม่เกิน 1,000 โวลท์
- โวลท์ () คือ หน่วยวัดแรงดันไฟฟ้า
- แอมแปร์ ( ) คือ หน่วยวัดกระแสไฟฟ้า
- วัตต์ () คือ หน่วยของกำลังไฟฟ้าที่ใช้จริง
- หน่วย (Unit) คือ หน่วยของกำลังไฟฟ้าที่ใช้ ต่อชั่วโมง มีอุปกรณ์ที่ใช้วัด คือ กิโลวัตต์ฮอร์มิเตอร์ ( )
ระบบการส่งจ่ายกำลังไฟที่ช่างเทคนิคไฟฟ้าควรรู้
หน่วยงานที่รับผิดชอบด้านการผลิตและจำหน่ายไฟฟ้าในปัจจุบัน คือ การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย การไฟฟ้านครหลวง การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค โดยการไฟฟ้าฝ่ายผลิต เป็นผู้ผลิตไฟฟ้าให้การไฟฟ้านครหลวง และการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคไปจำหน่าย การไฟฟ้านครหลวง จะจำหน่ายไฟฟ้าให้ กทม.และปริมณฑล ส่วนการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค จะจำหน่ายไฟฟ้าให้กับต่างจังหวัดของทุกภาคในประเทศ
ระบบไฟฟ้าในภาคใต้ การไฟฟ้าฝ่ายผลิตจะผลิตไฟฟ้าที่โรงไฟฟ้า แล้วแปลงแรงดันไฟฟ้าให้สูงถึง 230 กิโลโวลท์ (KV.) แล้วส่งไปตามเมืองต่างๆ เข้าที่สถานีไฟฟ้าย่อย ของการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค สถานีไฟฟ้าย่อยจะปรับลดแรงดันไฟฟ้าเหลือ 33 กิโลโวลท์ แล้วจ่ายเข้าในตัวเมือง และผู้ใช้ไฟฟ้าต้องติดตั้งหม้อแปลง เพื่อลดแรงดันไฟฟ้าให้เป็นแรงต่ำ เพื่อนำมาใช้งานต่อไป
กำลังไฟฟ้ามีด้วยกัน 3 อย่างคือ
– กำลังไฟฟ้าจริง มีหน่วยเป็น วัตต์ (Watt)
– กำลังไฟฟ้าแฝง มีหน่วยเป็น วาร์ (VAR)
– กำลังไฟฟ้าปรากฏ มีหน่วยเป็น โวลท์แอมป์ (VA)
ช่างเทคนิคไฟฟ้าเป็นอาชีพที่น่าสนใจและมีโอกาสขยายตัวไปมากที่สุด เนื่องจากทุกๆ วันนี้อุปกรณ์ไฟฟ้า เครื่องใช้ไฟฟ้าต่างๆ เป็นเครื่องอำนวยความสะดวกที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิต การใช้ไฟฟ้าการแก้ไขปัญหาต่างๆ จำเป็นต้องอาศัยผู้มีความชำนาญเฉพาะทาง เช่น ช่างเทคนิคไฟฟ้าช่วยแก้ไขปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้นกับไฟฟ้า และที่สำคัญคือ ทุกบ้านมีไฟฟ้าใช้ในชีวิตประจำวัน การเลือกเรียนสาขาช่างเทคนิคไฟฟ้าจึงไม่มีโอกาสตกงาน หากไม่เลือกงาน และยังสามารถศึกษาต่อในระดับสูงขึ้นสาขาวิศวกรรมไฟฟ้า เป็นวิศวกรได้อีกด้วย